YHT’NİN 2,5 YILI HİÇ AZALMIYOR, HER SENE 2,5 YIL İLERİ ATIYOR!

Şimdi İzmir’e merkezi idarenin nasıl şaşı baktığına ayrıntılı bir örnek vereceğim; İzmir-Ankara YHT projesi. Bu proje adeta bir yılan hikayesine döndü! 2011’de gündeme getirildi, 2013’te yani 12 yıl önce temeli atıldı. 2013’ten bu yana sadece tabelalarını gördüm Ankara’ya kara yoluyla gidip gelirken, o kadar! Ankara’dan Sivas’a bile giden YHT bir türlü İzmir’e gelemedi! İzmir, Türkiye’nin üçüncü büyük şehri, Sivas’a da gitsin de YHT, hangisi öncelikli? Yolcu hareketliliği Ankara-İzmir arasında mı daha çok, Ankara-Sivas arasında mı? Proje başladığından bu yana 7 bakan, 8 genel müdür değişti, ortada fol var ama yumurta yok! Bakanlardan hep duyduğum, her yıl duyduğum, “2,5 yıl sonra bitiyor” ama bu 2,5 yıl her yıl 2,5 yıl olarak kalıyor!

Şimdiki bakan Uraloğlu da yazın yine 2,5 yıl istedi! Son bütçe görüşmelerindeki açıklamalarını ise 30 Aralık’ta Y. Asır şöyle haberleştirdi:

“Devam eden YHT ve HT projelerine de değinen Uraloğlu, sanayisi, turizm potansiyeli ve limanıyla Türkiye'nin 3'üncü büyük şehri olan İzmir ve güzergahındaki Manisa, Uşak ve Afyonkarahisar'ı Ankara'ya kapı komşusu yapmak için Ankara (Polatlı)-İzmir arasında hızlı demir yolu inşa edildiğini ifade etti. Ankara-İzmir arasında 824 kilometre olan mevcut demir yolunda seyahat süresinin yaklaşık 14 saat olduğunu bildiren Bakan Uraloğlu, projenin tamamlanmasıyla iki şehir arasındaki mesafenin 624 kilometre ve seyahat süresinin de 3 saat 30 dakikaya düşeceğini kaydetti. Proje uzunluğu 508 kilometre olan Ankara İzmir Hızlı Tren Projesi'nin, saatte 200 kilometre işletme hızı ile elektrikli ve sinyalli olmasının öngörüldüğünü anlatan Uraloğlu, ‘Projede 1269 sanat yapısı, 49 tünel, 56 viyadük, 385 alt/üst geçit, 779 köprü ve menfez bulunuyor. Projenin 2027'de hizmete açılması planlanıyor.’ dedi.”

Yani, 2024 Aralık’ta “2027” tarihini verdi yine bakan. 2,5 yıl hiç azalmıyor, hep 2,5 yıl. Yılan hikayesine devam. Çünkü söz konusu İzmir!

Ankara-İzmir YHT projesinin gündeme getirilmesi için İzmir milletvekillerine mesaj gönderdim. CHP İzmir Milletvekili Mahir Polat’ın, bütçe görüşmelerinde KİT Komisyonu toplantısında konuyu gündeme getirdiğini ve bakana sorular yönelttiğini fark ettim.

“ADI HIZLI, AMA PROJE ÇOK YAVAŞ”

Önce Polat’ın komisyonda yaptığı açıklamaları özetle İzmirlilerin dikkatine getireyim:

“İzmir Yüksek Hızlı Tren Hattı… Adı hızlı, ama proje çok yavaş… Yani, kaplumbağa hızında giden bir proje…

2013 yılında temeli atılan, ilk olarak dönemin bakanı Binali Yıldırım tarafından 1080 günde bitirileceği ilan edilen İzmir yüksek hızlı tren hattının 2016 yılında hizmete girmesi bekleniyordu ama olmadı. Dönemin Bakanı Cahit Turan ‘2020 yılında tamamlanacak’ dedi, o da olmadı. Sonra Karaismailoğlu ‘2025 yılında tamamlanması planlanıyor’ dedi, o da olmadı. Şimdiki Bakan Uraloğlu 2028 yılında tamamlanacağını söyledi. Ama sağ olsun Sayın Bakan Uraloğlu araya girip ağırlığını koymuş olmalı ki bu süreyi 2027 yılına çekti. Bakan Uraloğlu ‘2027 yılında bu hat hizmete girecek’ diyor. 10. 06. 2024 tarihinde verdiğim soru önergesine bakanlığın verdiği cevap ise ‘2028 yılında tamamlanması bekleniyor’ diyor.  Yani 2028 yılında bitirilmesi de kesin değil. Proje uzunluğu 508 kilometre, Ankara-İzmir hızlı tren hattı, aradan geçen 11 yıl göz önünde alındığında yıllık 25,4 kilometre ilerleme sağlamış oluyor. Yani tam yarısını bitirmişler. 3,5 saatte gidilmesi planlanan İzmir'e aradan geçen 11 yılın sonunda da gidemedik. Soru önergemizde aldığımız cevaplarla diğer verileri kıyasladık ve kafamız hepten karıştı. Bunun üzerine demir yolları sitesine girip projenin ne durumda bakalım dedik. 28. 11. 2025 tarihinde Türkiye Cumhuriyeti resmi sitesinden aldığımız bilgilerde ‘tüm kesimlerde altyapı çalışmaları devam etmekte olup fiziki ilerleme durumu yüzde 55’tir’ diyor. Yani ‘11 yılda 280 kilometre ilerleyebildik’ diyor.  Ama diğer taraftan bakan bey Anadolu Ajansı'na verdiği mülakatta ‘2027 yılında bitireceğiz’ diyor. Bakanlık ise soru önergemize verdiği cevapta ‘2028’de bitirmeyi planlıyoruz’ diyor. Bu arada 2028 yılında bitmesi de kesin değil. Bakanın Anadolu Ajansı'na verdiği demece göre ‘kalan 3 yılda 228 ilerleme sağlayacak projeyi tamamlayacağız’ diyor. Ama diğer taraftan Devlet Demiryolları'nın 2024 yılı sonu itibariyle proje daha yeni yarıya gelmiş durumda. Fakat yine aynı soru önergemizde bakanlığın verdiği bilgiye göre ‘ilerleme durumu yüzde 66’ın üzerinde’ diyor.

Şimdi burada kime neye inanacağız? Bakan beyin açıklamalarına mı? Bakanlığın verdiği cevaba mı? Yoksa Devlet Demiryolları’na mı? Ortada üç farklı beyan var..

Ayrıca Sayıştay raporlarına göre 2022 yılına kadar 11 milyarın üzerinde, 2022 yılında 2,5 milyar daha para harcanmış. Toplamda ise 14 milyara yakın para harcanmış ama proje daha yarıya ancak gelebilmiş. Bu hal ile proje aslında kara deliğe dönüşmüş durumda. Gerek mali gerekse de planlama açısından baktığımızda anlaşılan o ki Ankara-İzmir Yüksek Hızlı Tren Hattı’nı birkaç komisyon daha konuşmaya devam edeceğiz.”

BAKANA SORULAR

Polat, “fakat merak ediyorum” diyerek açıklamasının ardından İzmirliler adına bakan Uraloğlu’na şu soruları yöneltiyor:

“1-Ankara-İzmir Yüksek Hızlı Tren Hattı yapımı projesinin başlangıçta ön görülen ve son durum itibariyle güncel maliyetleri ne kadardır?

2-11 yıl önce temeli atılmasına rağmen makul sınırları çok aşan bu gecikmenin sebebi nelerdir?

3-Proje hangi tarihte tamamlanacaktır? Ankara-İzmir Yüksek Hızlı Tren Hattı yapımı projesi 2027 yılında tamamlanacağını düşünüyor musunuz?

4-Bugün itibariyle projenin fiziki ilerleme oranı yüzde kaçtır?

5-Ankara-İzmir Yüksek Hızlı Tren Hattı yapım projesi toplamda ne kadara mal olacaktır?”

YHT İLE NE ZAMAN ANKARA’YA GİDECEĞİM?

İzmir’e yerleştiğim 2016’dan bu yana neredeyse dokuz yıl oluyor ve ben de merak ediyorum yılan hikayesine dönen İzmir-Ankara YHT’ni. Çünkü trenle Ankara’ya gitmek istiyorum birçok İzmirli gibi.

Artık şaşı bakmayı bırakın İzmir’e, İzmirlilerle dalga geçmeyi bırakın, İzmirlileri ti’ye almayın! 40 verip 1 alan İzmir’e yaptığınız bu zulüm yetmedi mi? Bu yaptığınız İzmir’e ayıptır, yazıktır, günahtır. 

Yazıyı CHP İzmir İl Başkanı Şenol Aslanoğlu'nun konuyla ilgili geçenlerde yaptığı sosyal medya paylaşımı ile bitirelim; "Kara tren gecikir, belki de gelmez" diyerek İzmir-Ankara YHT’sindeki gecikmeyle yatırımdaki kara deliğe dikkat çekip iktidarı ve ilgili bakanlığı ti'ye almıştı. 

Baltala baltala sonu yok! Neden? Nirvana olarak gördüğü ve bir türlü ulaşamadığı İzmir’e diz çöktürmek istiyor! Artık şunu öğrenin; 1)Cumhur İttifakı’na oy veren seçmeni de cezalandırmış oluyorsunuz. 2)İzmir, sadece zeybek oynarken diz çöker. 3)Daha 9,5 ay önceki seçimden 29-2 yenilerek çıktınız! 4)İzmir’i iktidar döneminizde (2004-2009-2014-2019-2024) hep açık farkla kaybettiniz. Bakanlar getirdiniz, yine olmadı.

https://www.muhalif.com.tr/