Kadir Özkaya, 1963 yılında Tarsus’ta doğdu. Bandırma Ortaokulu'nun ardından Tapu Kadastro Meslek Lisesi'ni bitirdi. 1985 yılında Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Kamu Yönetimi Bölümü'nden mezun oldu.

Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü'nde memurluk, Tarım Kredi Kooperatiflerinde kontrolörlük görevlerinde bulundu.

4 Şubat 1991 tarihinde başladığı idari yargı hâkimlik stajını tamamladıktan sonra 13 Mayıs 1993 tarihinde Danıştay tetkik hâkimliğine atandı. 2004 yılı Kasım ayına kadar bu görevini sürdürdü.

21 Ekim 2005 tarihinde ise Kasım 2004’te geçici olarak görevlendirildiği AYM Raportörlüğü görevine atandı. Bu görevi yürütürken 2011 yılında, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu tarafından Danıştay üyeliğine; 18 Aralık 2014 tarihinde de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından AYM üyeliğine seçildi ve 22 Aralık 2014 tarihinde göreve başladı.

AYM Genel Kurulu tarafından 12 Mart 2020 ve 5 Mart 2024 tarihlerinde yapılan toplantılarda iki kez Anayasa Mahkemesi Başkan Vekilliğine seçildi.

Kadir Özkaya, geçen yıl Türkiye İşçi Partisi'nden (TİP) Hatay milletvekili seçilen Can Atalay'ın haklarının ihlal edildiği ve tahliyesinin gerektiği yönünde oy kullanan 9 üyeden biriydi.

2002 yılında Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü Kamu Yönetimi Uzmanlık Programı’nı Yerel Yönetimlerinin Seçilmiş Organlarının Organlık Niteliklerini Yitirmeleri konulu tezi ile bitiren Özkaya'nın, Açıklamalı İçtihatlı İdari Yargılama Usulü Kanunu ve Belediye Başkanları Meclis Üyeleri ve Muhtarların Soruşturulmaları Yargılanmaları ve Düşürülmeleri isimli ortak çalışma ürünü iki kitabı bulunuyor.